Η Λαική Συσπείρωση δημοσιεύει τα πρακτικά της επίκαιρης ερώτησης του βουλευτή του ΚΚΕ Γιώργου Λαμπρούλη.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΛΑΜΠΡΟΥΛΗΣ (ΣΤ΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Η έντονη χαλαζόπτωση στα τέλη Μαΐου, συγκεκριμένα στις 26 Μαΐου στα χωριά Ζαγορά Πουρί, Μακρυράχη και Ανήλιο του Πηλίου, στο Νομό Μαγνησίας, είχε ως αποτέλεσμα μεγάλες καταστροφές σε δενδρώδεις καλλιέργειες μήλων και κερασιών. Αποτέλεσμα αυτής της χαλαζόπτωσης, πέρα από τη φυσική καταστροφή, είναι και η οικονομική καταστροφή εκατοντάδων μηλοπαραγωγών, αλλά και παραγωγών κερασιών.
Σημειωτέον ότι είναι η τρίτη χρονιά που πλήττεται η συγκεκριμένη περιοχή από χαλαζόπτωση, λόγω βεβαίως και της ανυπαρξίας μέτρων πρόληψης και αντιμετώπισης, δηλαδή μέτρων αντιχαλαζικής προστασίας στην περιοχή. Και μία δεύτερη σημείωση είναι ότι οι αποζημιώσεις που δόθηκαν για την προηγούμενη χρονιά ήταν ελάχιστες, ήταν ψίχουλα. Μάλιστα, για τις καταστροφές του 2019, ο ΕΛΓΑ οφείλει ακόμα το 35% της αποζημίωσης.
Στη βάση αυτής της εξέλιξης, ρωτάμε τον κύριο Υπουργό, κύριε Πρόεδρε, σε ποιες άμεσες ενέργειες θα προβεί για να γίνουν άμεσα, γρήγορα και δίκαια οι εκτιμήσεις για τις ζημιές που υπέστησαν από την έντονη χαλαζόπτωση οι παραγωγοί της Ζαγοράς και των γύρω χωριών, να αποζημιωθούν φυσικά στο 100% της ζημιάς τους οι αγρότες, οι παραγωγοί των μήλων και των κερασιών.
Το δεύτερο έχει να κάνει με τι μέτρα θα πάρει η Κυβέρνηση ή το Υπουργείο ούτως ώστε να εγκατασταθούν τα συστήματα αντιχαλαζικής προστασίας στις συγκεκριμένες περιοχές που, όπως είπα και προηγουμένως, σημειώνονται κάθε χρόνο έντονες χαλαζοπτώσεις και ισχυρές βροχοπτώσεις, με αποτέλεσμα τις καταστροφές.
Τρίτον, το γνωστό ζήτημα, το οποίο επαναφέρουμε με κάθε ερώτηση, είναι τι προτίθεται φυσικά να κάνει και η Κυβέρνηση και το Υπουργείο αντίστοιχα σε ό,τι αφορά τον Κανονισμό του ΕΛΓΑ, ώστε να ασφαλίζει και να αποζημιώνει στο 100% την παραγωγή από όλες τις φυσικές καταστροφές και νόσους, αλλά αντίστοιχα και το φυτικό και ζωικό κεφάλαιο.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Κωνσταντίνος Τασούλας): Κύριε Υπουργέ, έχετε τον λόγο.
ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ ΒΟΡΙΔΗΣ (Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Ως προς το συγκεκριμένο ζήτημα το οποίο θέτετε, το οποίο αφορά την έντονη χαλαζόπτωση και βροχόπτωση που σημειώθηκε στις 26 Μαΐου του 2020 σε διάφορες καλλιέργειες, όπως τα περιγράψατε, έχουν γίνει οι απαραίτητες επισημάνσεις.
Έγιναν εικοσιτέσσερις αναγγελίες. Υποβάλλονται δηλώσεις εκ μέρους των παραγωγών. Μέχρι στιγμής έχουν υποβληθεί πλέον των εννιακοσίων εξήντα δηλώσεων. Η καταληκτική ημερομηνία για τις δηλώσεις είναι 17/6/2020. Το έργο των εκτιμήσεων έχει ήδη ξεκινήσει πριν τη λήξη υποβολής των δηλώσεων. Αυτήν την περίοδο κλιμάκιο εκτιμητών του υποκαταστήματος του ΕΛΓΑ Λάρισας διενεργεί εξατομικευμένες εκτιμήσεις σε κερασιές και παράλληλα διενεργούνται εποπτικές επισημάνσεις στα μηλοειδή για το εύρος της ζημιάς.
Μετά τις καλλιεργητικές παρεμβάσεις των παραγωγών που αφορούν το αραίωμα του καρπού των μήλων και που αναμένεται να πραγματοποιηθούν εντός του τρέχοντος μηνός, ο ΕΛΓΑ θα προβεί σε εξατομικευμένες εκτιμήσεις σύμφωνα με τον Κανονισμό του.
Επιπλέον, για την έγκαιρη ολοκλήρωση της διαδικασίας εκτιμήσεων, σύντομα πρόκειται το υποκατάστημα του ΕΛΓΑ Λάρισας, στη δικαιοδοσία του οποίου είναι και η περιφερειακή ενότητα Μαγνησίας, να στελεχωθεί με δέκα επιπλέον εποχικούς γεωτεχνικούς σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.
Θα υπάρξει και μια τροπολογία που θα φέρουμε προς έγκριση στη Βουλή προκειμένου να γίνουν αυτές οι προσλήψεις σε νομοσχέδιο που θα συζητηθεί, όχι όμως του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, πλην όμως πρέπει να γίνει αυτή η διαδικασία. Αυτά ως προς το συγκεκριμένο.
Σε σχέση τώρα με τις αποζημιώσεις στις οποίες αναφερθήκατε, θα σας δώσω ορισμένα στοιχεία που δεν αφορούν μόνο τη συγκεκριμένη Περιφερειακή Ενότητα, αλλά έχει σημασία να ξέρουμε και ποια είναι τα ποσά τα οποία καταβάλλονται, για να μη δημιουργούνται εντυπώσεις.
Όσον αφορά τα αποκαλυπτόμενα ασφαλιστικά αίτια, δηλαδή χαλάζι, βροχοπτώσεις και ανεμοθύελλες που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια του 2019, κυρίως από τον Ιούνιο του 1919 έως τον Δεκέμβριο του 2019, σε διάφορες δενδρώδεις καλλιέργειες στην ευρύτερη περιοχή της Περιφερειακής Ενότητας Μαγνησίας, διενεργήθηκαν οι απαραίτητες επισημάνσεις από τις γεωτεχνικές υπηρεσίες του ΕΛΓΑ, έγιναν εκατόν δεκατέσσερις αναγγελίες και υποβλήθηκαν χίλιες διακόσιες οκτώ δηλώσεις ζημιάς. Το έργο των εκτιμήσεων έχει ολοκληρωθεί και έχει ξεκινήσει η καταβολή των αποζημιώσεων. Μέχρι σήμερα έχουν καταβληθεί αποζημιώσεις ύψους 2.217.000 ευρώ στους ασφαλιστικά ενήμερους παραγωγούς.
Ο ΕΛΓΑ μέχρι σήμερα έχει καταβάλει στους παραγωγούς της χώρας για της ζημιές του 2019 αποζημιώσεις ύψους 120.453.249 ευρώ. Επομένως όσον αφορά τα περαιτέρω ερωτήματα που μου θέτετε, νομίζω ότι θα επιφυλαχθώ να απαντήσω στη δευτερολογία μου. Όσον αφορά, δηλαδή, τα πιο δομικά και θεσμικά ζητήματα που αφορούν τον ΕΛΓΑ και δεν αφορούν ούτε συγκεκριμένη ζημιά ούτε την Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας, αλλά για το ζήτημα που θέτετε, δηλαδή της αποζημίωσης κατά 100% και της αντιχαλαζικής προστασίας, θα αναφερθώ στη δευτερολογία μου.
Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικήτας Κακλαμάνης): Ορίστε, κύριε Λαμπρούλη, έχετε τον λόγο.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΛΑΜΠΡΟΥΛΗΣ (ΣΤ΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, άκουσα με προσοχή αυτά που είπατε, αν και η σύντομη διάρκεια της συζήτησής μας -όχι μόνον της δικής μας εδώ, αλλά γενικά των επικαίρων ερωτήσεων- δεν δίνει τη δυνατότητα στους Βουλευτές να έχουν γρήγορη ενημέρωση για τα στοιχεία που δίνετε. Όμως, το ερώτημα παραμένει και νομίζω ότι το ξέρετε και σε ό,τι αφορά και τα στοιχεία που μπορείτε να πείτε.
Ισχύει ή δεν ισχύει ότι δεν αποζημιώθηκαν πλήρως για το 2019, έστω γι’ αυτά για τα οποία θα έπρεπε να αποζημιωθούν με βάση τον κανονισμό του ΕΛΓΑ; Και αναφέρομαι στους συγκεκριμένους παραγωγούς της περιοχής του Πηλίου, της Ζαγοράς και των γύρων χωριών. Υπολείπονται ή όχι κατά ένα ποσοστό 35%; Εμείς αναφέρουμε το 35%, γιατί αυτά τα στοιχεία μας έδωσαν. Μπορεί να είναι 30%, 20% ή 25%. Άρα, δεν έχουν πάρει την αποζημίωση που θα έπρεπε να τους χορηγήσει ο ΕΛΓΑ για το 2019.
Ερχόμαστε τώρα σε αυτή τη νέα καταστροφή σε αυτήν την περίοδο που διανύουμε. Είπατε ότι οι έλεγχοι γίνονται, ότι θα ολοκληρωθούν και ότι το επόμενο διάστημα ο ΕΛΓΑ θα ενισχυθεί με προσωπικό. Είχαμε συζητήσει και στο τελευταίο νομοσχέδιο που φέρατε, ότι προφανώς δεν θα είναι μόνιμο προσωπικό, αλλά προσωπικό με συμβάσεις. Οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου που προωθούνται κατά κόρον σε όλο το φάσμα των εργασιακών σχέσεων και των υπηρεσιών όχι μόνο στον ΕΓΛΑ, αλλά και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και σε όλο το κράτος αποτελεί ένα ζήτημα σε ό,τι αφορά τη λειτουργία του ΕΛΓΑ.
Το ζήτημα τώρα σε ό,τι αφορά τα μήλα που αποτελούν και το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής στην περιοχή, τα γνωστά μήλα της Ζαγοράς, και σε συνδυασμό με την έγκαιρη -αυτό που βάζουμε και στην ερώτηση- και τάχιστη, αν θέλετε, διαδικασία εκτίμησης, έχει να κάνει με το ότι ακριβώς τη συγκεκριμένη περίοδο η παραγωγή των μήλων υπόκειται σε μια αραίωση, επιτρέψτε μου την έκφραση, έτσι ώστε να παραχθεί μια ποσότητα την οποία υπολογίζουν και οι αγρότες. Όμως, εάν δεν γίνει έγκαιρα αυτή η εκτίμηση και οι αγρότες μπουν στα δέντρα τους, κάνουν την αραίωση και επωμιστούν επιπλέον έξοδα μετά από αυτή την καταστροφή και ο ΕΓΛΑ έρθει μετά, δεν θα έχουν φυσικά κανένα όφελος παρά θα επιβαρυνθούν επιπλέον με τεράστια κόστη, γιατί οι αραιώσεις απαιτούν μεγάλα χρηματικά ποσά.
Όπως αναφέρουμε και στην ερώτησή μας, τα ζητήματα των καιρικών φαινομένων και των καταστροφών που υπόκεινται οι αγροτικές καλλιέργειες δεν είναι τα μοναδικά προβλήματα που έχουν να αντιμετωπίσουν οι αγρότες. Οι αγρότες έχουν να αντιμετωπίσουν και το κόστος παραγωγής και την υψηλή φορολόγηση, τα υψηλά ασφάλιστρα του ΕΦΚΑ, τα χαράτσια και πάει λέγοντας. Καταλαβαίνετε, λοιπόν, ότι το μίγμα γίνεται εκρηκτικό σε ό,τι αφορά και το μέλλον τους, διότι δεν μιλάμε για μεγάλους καλλιεργητές, αλλά για έναν αρκετά σεβαστό αριθμό αγροτών παραγωγών οι οποίοι έχουν μικρούς κλήρους στα πλαίσια, βέβαια, του Συνεταιρισμού ZAGORIN.
Έτσι, λοιπόν, το ένα ζήτημα έχει να κάνει με την προοπτική και τα οικονομικά δεδομένα των αγροτών λόγω της καταστροφής, αλλά και με όλα τα άλλα. Ενδεχομένως, λοιπόν, να πρέπει το Υπουργείο, η Κυβέρνηση να δει το ενδεχόμενο κάποιας ενίσχυσης προς την κατεύθυνση βοήθειας των αγροτών σε μια σειρά υποχρεώσεών τους έναντι του δημοσίου, των τραπεζών, των δανείων και πάει λέγοντας.
Το δεύτερο θέμα, κύριε Υπουργέ, έχει να κάνει -και το θέτουμε και στην ερώτησή μας και είπατε ότι θα τοποθετηθείτε στη δευτερολογία σας- και με την αντιχαλαζική προστασία και τα μέτρα που πρέπει να παρθούν όχι μόνο για τη συγκεκριμένη περιοχή του Πηλίου, αλλά και για τη Θεσσαλία γενικότερα. Όπως γνωρίζετε, όλη η Ελλάδα ταλανίζεται από τέτοιες καταστροφές, χωρίς να υπάρχει η αντίστοιχη μέριμνα από το κράτος. Και φυσικά οι ευθύνες υπάρχουν διαχρονικά στις κυβερνήσεις, όπως επίσης και στις περιφέρειες και τις τοπικές διοικήσεις που δεν παίρνουν μέτρα προς την κατεύθυνση της έγκαιρης πρόληψης, πρόβλεψης και αντιμετώπισης καταστροφών, όπως επίσης και των αντίστοιχων αντιπλημμυρικών έργων. Συγκεκριμένα, η περιοχή αυτή έχει ανάγκη λόγω και της ιδιομορφίας του εδάφους,
Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικήτας Κακλαμάνης): Ορίστε, κύριε Υπουργέ, έχετε τον λόγο.
ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ ΒΟΡΙΔΗΣ (Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Εισαγωγικά θα ήθελα να πω ότι η διαδικασία των επικαίρων ερωτήσεων είναι μία εξαιρετική διαδικασία, αρκεί να χρησιμοποιείται κατά τον τρόπο με τον οποίο προβλέπεται. Δεν είναι μία διαδικασία μεγάλης αναλύσεως ζητημάτων. Είναι μία διαδικασία ταχείας ενημέρωσης του Κοινοβουλίου και ανταλλαγής απόψεων, αλλά βραχυλογικά. Άρα, είναι μια επιλογή τώρα του Βουλευτή όσον αφορά το ποια θέματα θέλει να θέσει. Όσο πιο συγκεκριμένα είναι τα θέματα, τόσο σαφέστερες και γρήγορες θα είναι και οι απαντήσεις. Αν από ένα συγκεκριμένο θέμα θέλουμε, για παράδειγμα, να ανοίξουμε όλο το ζήτημα των διαρθρωτικών ζητημάτων που έχει η αγροτική ανάπτυξη, τότε προφανώς αυτή δεν είναι η κατάλληλη διαδικασία για να το κάνουμε.
Εγώ, λοιπόν, θα μείνω σε αυτά που έχετε ρωτήσει. Με ρωτάτε αν ο ΕΛΓΑ αποζημιώνει το 100%. Δεν ξέρω σε τι ακριβώς αναφέρεστε, γιατί έχει δύο διαστάσεις το θέμα, αλλά θα απαντήσω και στις δύο.
Εάν μεν αναφέρεστε στο εάν ο κανονισμός του ΕΛΓΑ, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα, αποζημιώνει το 100%, η απάντηση είναι όχι και ορθώς δεν το αποζημιώνει, γιατί είναι σαφές ότι πρέπει να υπάρχει και μία διαδικασία, ένα κίνητρο ας το πω έτσι, προκειμένου ο παραγωγός να παίρνει τις σωστές καλλιεργητικές φροντίδες, ανεξαρτήτως της ασφαλιστικής του καλύψεως, προκειμένου να απομειώνει τη ζημία. Άρα, λοιπόν, όσον αφορά όλα τα ασφαλιστικά συστήματα, δεν υπάρχει γεωργο-ασφαλιστικό σύστημα στον κόσμο το οποίο να παρέχει κάλυψη της ζημιάς 100% με αυτήν την έννοια. Επομένως ακόμα και σε μία μελλοντική αναθεώρηση του ΕΛΓΑ, αυτό είναι κάτι το οποίο δεν θα αλλάξει, γιατί δεν πρέπει να αλλάξει. Άρα, λοιπόν, αυτή είναι η πρώτη απάντηση στην περίπτωση που αναφέρεστε σ’ αυτό.
Εάν τώρα αναφέρεστε στον χρόνο καταβολής της αποζημιώσεως, στο περίφημο 65% ή 35% -γιατί κάπου το αναφέρετε και αυτό-, θα σας πω ότι αυτό πράγματι αποτελεί στόχο αλλαγής. Γίνεται μεν τώρα, αλλά η άποψή μου είναι ότι μόλις μπορέσουμε να εξορθολογίσουμε, να φτιάξουμε τα δημοσιονομικά του ΕΛΓΑ -και μια πρώτη δέσμη μέτρων για το ζήτημα αυτό θα έρθει στο επόμενο νομοσχέδιό μας, το οποίο θα έρθει για διαβούλευση τις επόμενες δέκα, δεκαπέντε μέρες- θα υπάρξουν ρυθμίσεις οι οποίες θα περιορίζουν διάφορα ανορθολογικά κόστη στον ΕΛΓΑ και θα βελτιώνουν την κατάστασή του. Και βελτιώνοντας την δημοσιονομική του κατάσταση, θα μπορέσει ταμειακά να εξυγιανθεί και επομένως να βελτιώσει και τον χρόνο αποπληρωμής και καταβολής των ζημιών. Αυτός, λοιπόν, είναι ο στόχος της μεταρρύθμισης που θα κάνουμε στον ΕΛΓΑ και θα τη δείτε στο επόμενο χρονικό διάστημα.
Τελειώνω με την αντιχαλαζική προστασία. Αυτή τη στιγμή υπάρχει μία σύμβαση και μία προκήρυξη η οποία έχει προετοιμαστεί από την προηγούμενη κυβέρνηση και η οποία μας δεσμεύει. Δεν έχουμε πολλά περιθώρια ως προς αυτό. Όμως, θα πω το εξής και το οποίο να γίνει γνωστό και στους παραγωγούς. Υπάρχουν μέτρα ενεργητικής χαλαζοπροστασίας και υπάρχουν και υψηλές χρηματοδοτήσεις στην κατεύθυνση αυτή. Θα ήθελα να πω μόνο ένα πράγμα γι’ αυτό. Ως προς τα μέτρα αυτά, χρηματοδοτήθηκε η ενεργητική χαλαζοπροστασία με πολύ σημαντικά ποσά. Το σύνολο της προκήρυξης ήταν 12.500.000 ευρώ και έχει υπάρξει σημαντικό ενδιαφέρον για την ενεργητική αντιχαλαζική προστασία.
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Υπουργού)
Εγώ θέλω να παρακινήσω τους παραγωγούς μας και δι’ ημών, αλλά και μέσω αυτής της συζήτησης, να προχωρήσουν στην αξιοποίηση αυτών των μέτρων και αυτών των επενδύσεων. Χρηματοδοτούνται σε πολύ μεγάλο βαθμό από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης και, επομένως, είναι σημαντικό να γίνει αυτό.
Την αντιχαλαζική προστασία, δηλαδή αυτή τη δέσμη μέτρων την οποία κάνουμε, θα την εξετάσουμε συνολικά. Όμως, ξαναλέω ότι αυτή είναι μια προκήρυξη που είχε προετοιμαστεί. Τη βρήκαμε απλώς και την «τρέξαμε» και είχε αρκετά θέματα, αλλά, εν πάση περιπτώσει, ξεπεράστηκαν στο Ελεγκτικό Συνέδριο.
Τακτοποιήθηκε το ζήτημα αυτό με όποιον τρόπο τακτοποιήθηκε. Θεωρώ, όμως, ότι είναι πράγματι ένας τομέας τον οποίο πρέπει να ξαναδούμε και να εργαστούμε περισσότερο, για να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα.
Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.
